De Europese Timber Regulation (EUTR), die sinds 3 maart 2013 van kracht is, verbiedt dat er illegaal hout op de Europese markt wordt gebracht. Hout afkomstig uit Nederlandse (en andere Europese) bossen dat wordt verhandeld, valt ook onder deze regeling zodra het op de Europese markt wordt gebracht. De operator, degene die het hout(product) voor de eerste keer op de EU-markt brengt, moet kunnen aantonen dat hij een stelsel van zorgvuldigheidseisen hanteert. Internal Traders kopen het hout van de operators, hieronder kan dus ook import uit een ander EU land bestaan. (Import vanuit buiten de EU maakt de importeur weer operator). 

Operator
Wanneer de boseigenaar geveld hout langs de weg of als sortimenten verkoopt, is de boseigenaar de operator en zal dus moeten moeten kunnen aantonen dat hij een stelsel van zorgvuldigheidseisen hanteert,  want het is hem verboden illegaal hout op de Europese markt te brengen.

Wanneer de boseigenaar hout op stam verkoopt, is de kopende partij, de rondhouthandelaar, de operator. Dan moet de rondhouthandelaar het stelsel van zorgvuldigheidseisen hanteren,  zodat voorkomen wordt dat illegaal hout op de Europese markt wordt gebracht.

Internal Trader
Als Internal Trader heeft u alleen te maken met de eis van traceerbaarheid. Hij moet kunnen aangeven van wie hij het hout kocht en aan wie hij het verkocht. Een behoorlijke administratie moet dat inzicht kunnen verschaffen. De bedoeling van deze verplichting is dat illegaal hout, indien eenmaal gevonden, via de keten van koop en verkoop te herleiden is naar de oorsprong.

Stelsel van Zorgvuldigheidseisen
Voor het stelsel van zorgvuldigheidseisen geldt dat er informatie over de aankoop beschikbaar moet zijn. Die informatie betreft o.a. handelsnaam en zo nodig botanische naam van het hout, land van herkomst, van wie het is gekocht respectievelijk aan wie het is verkocht en documentatie waaruit blijkt dat het hout legaal is geproduceerd. Hoe die documentatie eruit moet zien vermeldt de EUTR niet.

De operator moet zelf op grond van een risicobeoordeling vaststellen of bijvoorbeeld een certificaat uitgegeven door een nationale autoriteit voldoende garantie op legaliteit geeft. De operator dient naast het verzamelen van informatie een risicobeoordeling uit te voeren. Hij moet  via de door hem verzamelde en algemeen bekende informatie vaststellen dat er een verwaarloosbaar risico op illegaal geproduceerd hout  is of niet bij aankoop van de partij hout. Een risico is  er sowieso, volgens de EUTR, als de soort of het land  bekend is om illegale kap en de toeleveringsketen complex is. Als dat risico er is, dient de operator maatregelen te nemen die het risico op illegaliteit beperken. (Voor de meeste –maar niet alle!–  Europese lidstaten is het risico op illegale kap klein). Als het vastgestelde risico door de operator niet te verwaarlozen is, kan hij vragen om nadere documentatie of om controles door derden.

Het stelsel van zorgvuldigheidseisen kan eens per jaar gedaan worden, mits boomsoort, land, subregio en kapconcessie niet veranderd zijn.

Voor Nederlandse rondhouthandelaren die operator zijn, geldt dat zij  alle benodigde informatie voor de diverse houtpartijen op orde dienen te hebben. Voor een risicobeoordeling  kan rekening  worden gehouden met certificeringsschema’s. Van PEFC is bekend dat zij de Nederlandse bosstandaard zodanig zullen herschrijven dat de voorwaarden van de EUTR erop zullen gelden. Nederlands hout met PEFC maakt het risico op illegaal hout daarmee verwaarloosbaar. Voor niet gecertificeerd hout is aannemelijk dat een kapvergunning (van de gemeente) of een kapmelding (van directie regelingen) volstaat. Bij hout afkomstig uit dunningen, zal op de aankoopbon moeten staan dat het afkomstig is uit een reguliere dunning. Alhoewel de EUTR hier niet expliciet in is, is het aannemelijk dat bovengenoemde maatregelen volstaan voor landen waarvan het risico op illegaal hout laag is. Het complete pakket aan informatie en documenten wat tezamen het stelsel van zorgvuldigheidseisen voorstelt, dient 5 jaar te worden bewaard.

Downloads en links

• Tekst EUTR
• Uitvoeringsverordening EUTR
• Website pagina NVWA Europese Houtverordening

Voor verder informatie

• Brochure van de AVIH over EUTR voor Nederlands Hout
• Notitie van de AVIH over EUTR